فهرست مطالب
نشریه مطالعات ادبیات تطبیقی
پیاپی 8 (زمستان 1387)
- تاریخ انتشار: 1387/11/20
- تعداد عناوین: 10
-
صفحات 37-56در مقاله حاضر، ادبیات تطبیقی به عنوان یک رشته دانشگاهی مستقل بررسی و تحلیل شده است. درواقع، ادبیات تطبیقی نوعی جهان بینی ادبی است که از مرزهای ملی، زبانی و جغرافیایی فراتر می رود و ادبیات را پدیده ای جهانی می انگارد که جوهره انسانی آن در کلیه فرهنگها یکسان است. البته نویسنده مقاله بین «ادبیات جهان» و «ادبیات تطبیقی» تمییز قائل می شود و معتقد است که در ادبیات جهان، برخلاف ادبیات تطبیقی، به ارتباطات و تاثیر و تاثرات ادبی می پردازند و آثار ادبی را به صورت منفرد بررسی و مطالعه می کنند. نویسنده ، با علم به اینکه تعریف واحدی از این رشته وجود ندارد، می کوشد تعریف های متفاوت ادبیات تطبیقی را از دیدگاه مکتبهای مختلف آن تبیین و تحلیل کند. آنچه که پژوهشگران ادبیات تطبیقی باید بدان توجه کنند، این است که هدف ادبیات تطبیقی، «مقایسه» نیست ، بلکه شناخت ادبیات به عنوان یک کلیت است که اجزای آن ، یعنی ادبیاتهای ملی، انداموار با یکدیگر مرتبط هستند. نویسنده بر این اعتقاد است که ادبیات تطبیقی، فلسفه و نظریه جدیدی در مطالعات ادبی است که هرگونه خود بزرگ بینی فرهنگی را نفی می کند و تلاش دارد با فراهم آوردن زمینه شناخت دیگر، پیام آور صلح و دوستی میان ملل و فرهنگ های مختلف باشد.کلیدواژگان: ادبیات تطبیقی، ادبیات جهان، ادبیات ملی، بررسی ادبی
-
صفحات 57-94در مقاله حاضر، با کی نگرش تطبیقی، زمینه های تاریخی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی در روند شک لگیری شعر حماسی آیینی عاشورایی با زبان ادبی ویژه و مستقل آن، تبیین می شود و انعکاس ارزشهای آیینی )دینی( عاشورا همچون استمرار غدیر و ولایت، تولی و تبری، ظل مستیزی، عدالت محوری، جهاد و شهادت و تبلیغ و ترویج آرما نهای انسانی و اسلامی و اندیشه های انقلابی تشیع در گستره ادب عربی و فارسی با ارائه نمونه های تامل برانگیز و آموزنده پی گرفته می شود و سرانجام، مقاله با بررسی اغراض شعری، مضامین و ساختار لفظی و معنوی و پیامدهای ارزشی و ادبی آن، پایان می پذیرد.کلیدواژگان: ادب شیعه، شعر عاشورایی، ارزش دینی، بررسی تطبیقی
-
صفحات 95-123در ادامه پیش فرضیه مطرح شده درخصوص امکان استفاده از ریاضیات در تجزیه و تحلیل های ادبی و به ویژه داستان کوتاه، در بررسی حاضر، چشم اندازی به نظریه سیستم ها و چگونگی استفاده از آن در تحلیل داستان کوتاه گشوده شده است. بحث به داستان کوتاه محدود شده و در همین راستا شخصیت پردازی و به ویژه نحوه ارتباط شخصیت ها در آغاز و پایان داستان با استفاده از برخی اصول نظریه سیستم ها ارزیابی شده است. مهم ترین نتایج به دست آمده به قرار زیر است: داستان به طور کلی کی سیستم است یا به عبارتی، نظام سیستم کی در آن حکمفرما است. بنابراین، اصول نظریه سیستم ها درمورد داستان می تواند مصداق داشته باشد. در حالت خاص ممکن است سیستم به ازای همه ورودی ها یک پاسخ ثابت بدهد و در ظاهر، ورودی و خروجی سیستم با هم مساوی باشند. این نظریه می تواند درمورد بسیاری از داستان های مدرن امروز مصداق داشته باشد. درواقع، این گونه سیستم های با پاسخ ثابت را می توان از نظری جزو ابداعات داستان های کوتاه مدرن دانست. نکته دیگر در نظریه سیستم ها، مسئله حساسیت است. عملکرد سیستم های داستانی نویسندگانی مانند ارس یکن کالدول و ا. هنری حساسیت خاصی ندارد، یا بهتر بگوییم در مقایسه با داستان های نویسندگانی مانند ج. د. سالینجر، درجه حساسیت به مراتب پایین تری دارد.کلیدواژگان: نظریه سیستم ها، داستان کوتاه، حساسیت، دینام کی، بازخورد، رفتار نهایی
-
صفحات 125-137شارل بودلر و سهراب سپهری دو شاعر فرانسوی و ایرانی ازنظر اندیشه و هنر، نوآورترین شاعران عصر خود به شمار می روند. این دو شاعر درونگرا، دلزده از کره خاکی، با هدف پی بردن به حقیقت هستی و رسیدن به دنیای ایده آل، همواره در جستوجوی آرمانشهری هستند که در آن بیاسایند؛ ازای نرو، به طبیعت، سفر، عرفان و... گرایش می یابند. در مقاله حاضر، به برخی اندیشه ها و مضامین شعر سپهری اشاره و این اندیشه ها و مضامین با مضامین اشعار بودلر همسنگ دانسته شده است. گرچه دیدگاه های سپهری و بودلر در مسیر جستوجوی بهشت گمشده خود، شباهت های بسیاری دارند، تفاوتهای چشمگیری نیز دارند که آنها را از هم متمایز می کند. در این مقاله، همچنین، تشابه و تفاوت های محتوایی و اندیشه شاعرانه این دو شاعر با روکیردی تطبیقی از منظر ادبی و عرفانی بررسی شده است.کلیدواژگان: عرفان، طبیعت، جستوجوی آرمانشهر، سفر، جهانی فراسو
-
صفحات 139-158ادبیات سنجشی، شاخه ای از ادبیات است که ما را قادر م یسازد با وجود گسست های مکانی و زمانی موجود بین فرهن گها و ملل مختلف، به مانندگی هایی میان اندیشمندان و ادیبان این سرزمین ها پی ببریم. همین مسئله ما را بر آن داشت تا به مقایسه خاقانی شروائی شاعر ایرانی و جاندان شاعر انگلیسی دو ادیب بزرگ از دو کشور و دو دوره متفاوت با دو فرهنگ گونه گون مبادرت کنیم. با وجود فاصله زمانی و مکانی موجود میان این دو شاعر برجسته، می توان شباهت هایی در نگاه آن دو به زنان یافت که در نوع خود باعث شگفتی است. این دیدگاه های مشترک در مدیح ه های این دو شاعر، و ویژگی های پسندیده ممدوح در نگاه آنها نمود بارزی می یابد. در جستار حاضر، تلاش بر آن است تا با بررسی دو مدیحه برجسته از این دو شاعر، به سیمای زن آرمانی در باور آنها پی ببریم و با اشاره به پاره ای اشعار پراکنده، به دیدگاه حقیقی آنها درباره زن عینیت بخشیم. در این میان، به وجوه مشترکی در این دیدگاه ها بر می خوریم که اساس این جستار را تشکیل می دهد.کلیدواژگان: خاقانی، جا ندان، زن، مدیحه
-
صفحات 159-174باتوجه به موقعیت سیاسی، جغرافیایی و دینی مشابه ایران و عراق، این دو کشور، طی قرن بیستم، سرنوشت مشترکی داشته اند و به عنوان کشورهای نفت خیز همیشه مورد طمع بیگانگان و کشورهای غربی بوده اند. در طول قرن گذشته، همزمان با وقوع تحولات بی سابقه در عرصه جهانی، به ویژه جنگ جهانی اول و دوم و تبعات آن برروی کشورهای خاورمیانه، رفته رفته، قشر روشنفکر این جوامع درصدد انتقاد از وضعیت سیاسی حاکم بر این کشورها و شرایط اجتماعی مردم برآمدند که باعث شد نقد اجتماعی با مسائل سیاسی درهم آمیخته شود. در این میان، شاعران و ادیبان برجست های ظهور کردند که با دستمای هقراردادن این موضوعات، پیام های اصلاحگرانه خود را در قال بهای جدیدی به مخاطبان خود منتقل میک ردند. ازجمله این متفکران و ادیبان اصلا حطلبمی توان از مظفرالنواب شاعر برجسته عراقی و علی اکبر دهخدا ادیب سرشناس ایرانی نام برد.کلیدواژگان: مظفرالنواب، عل یاکبر دهخدا، طنز، هجو، نقد اجتماعی، ایران، عراق، سیاست
-
صفحات 175-193در گفتار حاضر، به شیوه سندکاوی، مرثیه سرایی و گونه های آن در ادب فارسی و عربی بررسی می شود؛ و اینکه در هر یک از ادب فارسی و عربی، روند و جریان مرثیه سرایی به چه صورت بوده و مرثیه سرایی در این دو ادب چه سیری را طی کرده است، نقطه آغاز آن کجا است و کدام کی از شاعران پارسی و تازی مرثیه سروده اند و هرکدام در چه مرتبه و جایگاهی قرار دارند. مبنای کار در این مقاله، مقایسه مرثیه خاقانی در مرگ فرزندش رشیدالدین که در سنین جوانی فوت کرده برای نمونه مرثیه سرایی در ادب فارسی و مرثیه ابوالحسن تهامی در مرگ فرزندش ابوالفضل که در نوجوانی درگذشته برای نمونه در ادب عربی است؛ تا با بیان وجوه اشتراک و افتراق این دو مرثیه، وضعیت مرثیه سرایی در ادب فارسی و عربی به گونه بهتری مشخص شود.کلیدواژگان: مرثیه، مرثیه سرایی، رثا و شعر رثایی، مدح، ادبیات دینی و مذهبی
-
صفحات 195-211موضوع اصلی معراج نامه ها، «سفر» است. مسافران این گونه سفرهای روحانی درواقع شارحان سفرنامه روح و روان خوی شاند؛ چراکه آنان خود باتوجه به ذوق و عقاید خویش، پله های نردبان عروج را طی می کنند «ویراف» «موبد زرتشتی» «ابن قارح» شاعر و نویسنده عرب که البته ازطرف ابوالعلا به این سفر فرستاده می شود دو مسافر جهان آخرت هستند و این دو سفرنامه، شرح مشاهدات و چگونگی سفر این دو شخصیت است. در مقاله حاضر، کیفیت و چگونگی دو سفرنامه جهان آخرت بررسی و تحلیل شده است و ضمن بررسی ارداویرافنامه و رساله الغفران، این دو اثر با هم مقایسه تطبیقی شده و اشتراکات و افتراقات آن دو بیان شده است. نگارنده کوشیده است با بیان کردن مشابهات بسیاری که میان این دو اثر وجود دارد، میزان تاثیرگذاری ارداویرافنامه بر رساله الغفران را آشکار کند و این منبع ایرانی زرتشتی را به عنوان اولین معراج نامه ادیان معرفی کندکلیدواژگان: سفرنامه، ارداویرافنامه، رساله الغفران، بهشت، دوزخ، برزخ، همراهان
-
صفحات 213-228معمولا تحلیل گران ادبیات تطبیقی دادوستدهای ادبی را در پژوهش های سنجشی کاملا لمس می کنند، و به طور کلی، این پژوهشگران، ارتباط با زبان های گوناگون و متون زبان مبدا را ترجیح می دهند و در نتیجه گیری های ترجمه شده با دیده تمسک و تردید می نگرند. در این میان، شاهد آن بوده ایم که شعرای پارسی سرای غالبا با متاثرشدن از زبانی دیگر، اندیشه های خود را در آن قالب و سبک می سرایند؛ و از آنجاکه زبان مورد توجه آن زمان، عربی بوده، شعرا با وزن ها و بحور آن آشنا شدند و قصاید و غزلهای زیبایی سرودند و این مایه مباهات ادب پارسی است که بدانیم حافظ و سعدی از این قاعده مستثنا نبوده و از همین سبک ملمات تا تک بیتی با یک مطلع اقتباس و تضمین کرده اند و با بهره گیری از نماد مذهبی و اسلامی و مفاهیم اخلاقی، ابیاتی خاص سرودند که نمونه هایی از آنها را به بررسی می گذاریم.کلیدواژگان: قرآن کریم، حافظ، متنبی، بوصیری، ادب پارسی
-
Pages 11-36The two Muslim countries of Iran and Kuwait have witnessed a pain-ful aggression from the part of Saddam dictatorial regime. Saddams attack to Iran leaded to an 8 year imposed war, which is called Persian Gulf 1st War. His attack to Kuwait leaded to invasion of the country and finally the greatest war of the contemporary era after 2nd world War, which is called Persian Gulf 2nd War. The bitter events and anti-human-istic crimes of the former Iraqi regime against these two neighbor coun-tries are innumerable. The present study is to probe into the common subject matters of the poetry of the two countries, from a critical and analytical viewpoint and via conducting a comparative analysis of the resistance poetry, which appeared during and after war in the contem-porary literature of Iran and Kuwait. It is hoped that the present study paves the way for comparative investigation of other common fields of the contemporary literature of Iran and Persian Gulf countries, which have a great history of cultural and economic cooperation.Keywords: Iran, Kuwait, aggression, Iraq, subject matter, home, land, Martyrdom, martyrs, captives
-
Pages 37-56The comparative literature has been surveyed as a university course in the present article. Indeed the comparative literature is a kind of worldview which goes beyond the national, lingual and geographical boards. The author also differentiates the world literature and the com-parative literature and believes that the world literature does not deal with the effects and affects and studies the literary works individually despite of the comparative literature. The author knowing that there is not a single definition of this course, tries to express and analyze different definitions of compara-tive literature. The researchers should notice that the comparative lit-eratures goal is not to compare but to recognize the literati in general which the details national literature are interrelated. The author of the present article believes that the comparative literature is philosophy and a new theory in studying the literature.Keywords: Comparative Literature, Philosophy, Theory, world litera, ture
-
Pages 57-94The present article expresses the historical, political, social, cultural and literal fields in the formation process of Epic poetry with a comparative look. It also surveys the reflection of religious values (province, injustice, jihad, martyrdom, propagation of human ideals) in Arabic and Persian literature by offering informative samples; and
at the end studies the concepts, verbal and spiritual structures and their literal consequence s and values.Keywords: Shiite literature, Ashura poetry, religious value, comparative survey -
Pages 95-123The present article surveys the outlook to the systems theory and the status of its usage in analyzing the short stories. The personification and specially the relations between them at the beginning and the end of the story by emphasizing the systems theory has been studied in this article. Some results have been obtained including:1. A story is a system generally; namely the systematic system.
2. A system may respond a single firm response to all outputs in a special case.
3. One of the most important factors is sensitivity. The function of some short stories lacks this sensitivity.
4. The other factor is the random variable. The probability of differ-ent events is equal.
5. There are some systems which the final behavior is dependant from the beginning; indeed the output is dependent from the input.
6. The other capability in systems is the systems memory or intel-lectualism. Thats why some of the stories are understandable despite of their complexity.
7. The last factor is the tendency toward form rather than the prear-ranged patterns.Keywords: systems theory, short story, sensitivity, Dynamic, feedback, final behavior -
Pages 125-137Charles Baudelaire and Sohrab Sepehri French and Iranian poets are regarded as the most innovative poets in their eras. These two introverted poets were always seeking a Utopia with the aim to find the cosmos truth and reaching the ideal world; thus they have been interested in nature, traveling, mysticism and etc. The present article has surveyed some of the thoughts and concepts of Sepehry poetry which have been similar to Baudelaires. Although there are many similarities between Sepehri and Baudelaire in the way of seeking a lost paradise, there are some remarkable differences between them as well. The present article has surveyed some of the content similarities and differences of their poems.Keywords: mysticism, Nature, seeking utopia, travelling, outer world
-
Pages 139-158The comparative literature is one of the literature branches which enables us to perceive the similarities between intelligentsia and literati despite of the time and place differences among cultures and nations.Thus we were persuaded to compare Khaqani Shirvani Iranian poet and John Donne English poet from two different countries with two different cultures. Some similarities could be observed in their looks to women despite of the time and place distances. The present article tries to survey two remarkable panegyrics on the ideal woman by allusions to some of their poems. The commonalities in their views have formed the basis of the present article.Keywords: Khaqani, John Donne, woman, panegyric
-
Pages 159-174Iran and Iraq have had a common destiny according to their political, geographical and religious situations during the twentieth century. They are known as oilfield countries and the foreign and west countries have always had a covet look to them. During the past century, the intelligentsias of these societies have started to criticize the political and social situation of the country which has been caused the combination of social criticism and political issues. Great poets and literati were emerged in that era who have expressed their reforming messages with a new form regarding the mentioned issues. Mozffar Al Navab an Iraqi poet and Ali Akbar Dehkhoda an Iranian poet were two of these literati and intelligentsia.Keywords: Mozffar Al Navab, Ali Akbar Dehkhoda, satire, lampoon, social criticism, Iran, Iraq, politics
-
Pages 175-193The present article surveys the elegy and its different types in Persian and Arabic literature. It also surveys the procedure of elegy in both Arabic and Persian literature as well as its circulation in both languages; where is the beginning point and which Persian and Arab poets have elegized. The basis of the present article is the comparison of Khaqanis elegy on his sons death as a sample in Persian literature and Abol Hassan Tahamis elegy on his sons death as a sample in Arabic literature. In order to clarify the elegys position in Persian and Arabic literature the similarities and the differences are expressed in this article.Keywords: elegy, Khaqani, Abol Hassan Tahami, Persian literature, Arabic Literature
-
Pages 195-211The main subject of Meraj Nameh is journey. The passengers of these spiritual journeys explain the ourney of their spirit since they ascent according to their beliefs.Viraf the Zoroastrian priest and Ibn Qareh the Arab poet and writer are two passengers to the afterlife who explain their observations and the status of their journey.The present article analyzes the quality of their journey to the afterlife and surveys the similarities and differences of their books Ardaviraf Nameh and Al Qofran Resaleh with a comparative look.The author of the present article tries to express the similarities as well as the effect of Ardaviraf Nameh on Al Qofran Resaleh and introduce this Iranian-Zoroastrian line as the first Meraj Nameh of religions.Keywords: Ardaviraf Nameh, Al Qofran Resaleh, Paradise, perdition, Purgatory
-
Pages 213-228The analyzers of the comparative literature feel the literal dealings in the comparative researches. These researchers generally prefer the relations between different languages. It has been observed that the Persian poets were affected by other languages and compose their poems in the style of that language; the interested language of that era was Arabic. In that period the poets were being familiar with the rhymes and rhythms and had versed Odes and Sonnets which were admirable for Persian literature. It is remarkable to state that Hafez and Sadi were not excluded of this honor. They have enjoyed the religious and Islamic symbols and ethical concepts in order to verse special couplets which some of them have been surveyed in the present article.Keywords: Holy Quran, Hafez, Persian literature
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.